Vandaag heeft de Stad Gent te kampen met een woningcrisis, vooral in het onderste segment van het woonaanbod, onder meer door een structureel gebrek aan sociale woningbouw. Het is ook in dit segment dat nieuwkomers meestal terecht komen na hun erkenning (of zonder erkenning nagestreefd te hebben). Het gevolg zijn zeer precaire en onaangepaste woonsituaties, een grote concurrentie op de woningmarkt die de huurprijzen verder opdrijft, discriminatie en huisjesmelkerij, een groot isolement van de vluchteling, etc. Ondanks het dak boven hun hoofd, voelen vele nieuwkomers zich zonder thuis. Hoewel wonen als grondrecht verankerd zit in onze wetgeving, beschikken veel nieuwkomers niet over een betaalbare, kwalitatieve woning en leven ze vaak in grote woononzekerheid. De wijze waarop nieuwkomers momenteel (ook tijdens hun aanvraag, meestal in collectieve centra) gehuisvest zijn, laat daardoor geen betekenisvolle participatie in de samenleving toe en versterkt eerder sociale exclusie.

Nochtans zou wonen net de sleutel tot integratie en opwaartse sociale mobiliteit kunnen zijn voor nieuwkomers (al dan niet gelinkt aan ruimtelijke mobiliteit, de meningen zijn verdeeld over de wenselijkheid daarvan). Een stabiele thuis is immers de plek waaruit iemand zijn/haar leven kan uitbouwen: 'Zonder duurzame woonst kan je moeilijk aan de slag. In een vochtige woning word je ziek, in een slecht huis heb je schaamte om iemand te ontvangen en in een te klein appartementje vind je geen rustige plek om je huiswerk te maken' (Joy Verstichele, De onzichtbare wooncrisis, EPO, 2018). Dit geldt des te meer voor nieuwkomers die er, letterlijk en figuurlijk, vaak een zwaar voortraject op zitten hebben. Een thuis zou nieuwkomers dus binnen de muren een gevoel van stabiliteit moeten kunnen bieden, maar zou tevens in zich ook de sleutel kunnen dragen tot integratie in de samenleving buiten de muren. De huidige situatie staat ver van dit ideaal.

Om tot duurzame oplossingen te komen, moeten we het woningvraagstuk van nieuwkomers in het bredere woningvraagstuk van de stad integreren, bijvoorbeeld door het wonen van vluchtelingen te combineren met andere doelgroepen of met andere voorzieningen. Dit is de opzet van dit masterproefatelier.